آداب خوابیدن در کلام آیت الله هاشمی علیا بر اساس آیات و روایات
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین و العاقبة لأهل التقوی و الیقین و الصلواة و السلام علی أشرف الأنبیاء و المرسلین حبیب إله العالمین أباالقاسم محمد.
تمام اعمال انسان آدابی دارد، اگر به آن آداب عمل شود، اگر مستحب باشد ثواب استحباب را می‌برد، به رعایت ادب هم ثواب بیشتر می‌شود. از اعمالی که انسان دارد خواب انسان است، بین خواب تا نیمه شب خود آدابی دارد، بعضی از این موارد را عرض کنم.
اول ادب خوابیدن طهارت است، حتی اگر رفت در رختخواب یادش آمد که وضو نگرفته هم آنجا دست را به لحاف، پتو، تشک، هرچیزی که هست، هم آنجا تیمم کند، خدا کار را آسان کرده، ثواب را ریخته، عقل نیست که آن را جمع کند، لذا قال الصادق(علیه السلام) مَنْ تَطَهَّرَ ثُمَّ أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ بَاتَ وَ فِرَاشُهُ كَمَسْجِدِه فَإِنْ ذَكَرَ أَنَّهُ لَيْسَ عَلَى وُضُوءٍ فَتَيَمَّمَ مِنْ دِثَارِهِ كَائِناً مَا كَانَ لَمْ يَزَلْ فِي صَلَاةٍ مَا ذَكَرَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ.[1] رختخواب برای او می‌شود مسجد، گویی در مسجد است و در حال عبادت، چون کون در مسجد عبادت است، فَإِنْ ذَكَرَ أَنَّهُ لَيْسَ عَلَى وُضُوءٍ فَتَيَمَّمَ مِنْ دِثَارِهِ كَائِناً مَا كَانَ یعنی آن رختخواب هرچه که می‌خواهد باشد، لو خاک نیست، پتو است، با همان تیمم کند، لَمْ يَزَلْ فِي صَلَاةٍ اگر با طهارت بخوابد این فرد تا صبح در نماز است، خدا عجیب لطف بی‌حساب برای انسان دارد، مَا كَانَ لَمْ يَزَلْ فِي صَلَاةٍ مَا ذَكَرَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ.
سلمان می‌گوید که شنیدم از حبیبم پیامبراکرم که فرمود مَنْ بَاتَ عَلَى طُهْرٍ فَكَأَنَّمَا أَحْيَا اللَّيْلَ.[2] کسی که با وضو بخوابد، مثل این است که شب را احیاء داشته.
از اعمال مستحبه زمان خواب، قرائت سوره توحید است، حداقل سه مرتبه و بیشتر، قل یا ایها الکافرون، تسبیح حضرت فاطمه زهرا، این تسبیح جریانی هم دارد، شاید در منبرها شنیده باشید، دست حضرت زخمی شده بود، امیرالمومنین می‌فرماید که برو و از پیامبر تقاضای خادم بکنید، یکی دو بار حضرت این را می‌فرماید، بعد حضرت زهرا به مسجد می‌رود، می‌بیند که مردم اطراف پیامبر را گرفتند، برمی‌گردد و مطلب را نمی‌گوید، صبح حضرت پیامبر می‌رود به منزل حضرت، همان طور که ایستاده بودند ماجرا را شنیدند و پیامبر به حضرت فرمودند چیزی به تو می‌دهم که از خادم برای تو بهتر است، أُعَلِّمُكُمَا مَا هُوَ خَيْرٌ لَكُمَا مِنَ الْخَادِمِ إِذَا أَخَذْتُمَا مَنَامَكُمَا فَكَبِّرَا أَرْبَعاً وَ ثَلَاثِينَ تَكْبِيرَةً وَ سَبِّحَا ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِينَ تَسْبِيحَةً وَ احْمَدَا ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِينَ تَحْمِيدَةً فَقَالَتْ فَاطِمَةُ رَضِيتُ عَنِ اللَّهِ وَ عَنْ رَسُولِهِ.[3] تسبیحات حضرت زهرا از خادم بالاتر است.
امام صادق(علیه السلام) مَنْ قَالَ حِينَ يَأْخُذُ مَضْجَعَهُ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي عَلَا فَقَهَرَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي بَطَنَ فَخَبَرَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي مَلَكَ فَقَدَرَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي يُحْيِ الْمَوْتى* وَ يُمِيتُ الْأَحْيَاءَ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ* خَرَجَ مِنَ الذُّنُوبِ كَهَيْئَةِ يَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ.[4] کسی این دعا را سه مرتبه بخواند، الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي عَلَا فَقَهَرَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي بَطَنَ فَخَبَرَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي مَلَكَ فَقَدَرَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي يُحْيِ الْمَوْتى* وَ يُمِيتُ الْأَحْيَاءَ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ. اگر کسی این را سه مرتبه در زمان خواب بخواند خَرَجَ مِنَ الذُّنُوبِ كَهَيْئَةِ يَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ، تمام گناهان او بخشیده می‌شود.
عن النبی(صلی الله علیه و آله) مَنْ قَرَأَ هَذِهِ الْآيَةَ عِنْدَ مَنَامِهِ- قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ إِلَى آخِرِهَا سَطَعَ لَهُ نُورٌ إِلَى الْمَسْجِدِ الْحَرَامِحَشْوُ ذَلِكَ النُّورِ مَلَائِكَةٌ يَسْتَغْفِرُونَ لَهُ حَتَّى يُصْبِحَ.[5] کسی که این آیه را در زمان خواب قرائت کند از او نوری پخش می‌شود تا مسجد الحرام، دنبال این نور ملائکه يَسْتَغْفِرُونَ لَهُ.
از امام صادق(علیه السلام) قرائت
آیه آخر سوره کهف برای بیدار شدن، آن هم موثر است، این آدابی که برای خواب مستحب
است انجام شود.
[1]. بحار الأنوار (ط – بيروت)، ج77، ص308، باب 4 ثواب إسباغ الوضوء و تجديده و الكون على طهارة و بيان أقسام الوضوء و أنواعه
[2]. وسائل الشيعة، ج1، ص379، ص9 باب استحباب النوم على طهارة و لو على تيمم
[3]. وسائل الشيعة، ج6، ص446، باب11، باب استحباب تسبيح الزهراء ع عند النوم
[4]. الكافي (ط – الإسلامية)، ج2، ص535، باب الدعاء عند النوم و الانتباه
[5]. من لا يحضره الفقيه، ج1، ص471، باب ما يقول الرجل إذا أوى إلى فراشه
آدرس پیام رسان ایتا
https://eitaa.com/ayatolahhashemiolya
آدرس پیام رسان تلگرام