حضرت آیت الله هاشمی علیا در ششرح روایتی از حضرت رسول(صلی الله علیه و آله)می فرمایند که:
قیس با عده‌ای آمدند نزد پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)، عرض کرد: يَا نَبِيَّ اللَّهِ عِظْنَا مَوْعِظَةً نَنْتَفِعُ بِهَا فَإِنَّا قَوْمٌ نعير [نَعْبُرُ] بِالْبَرِّيَّةِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَا قَيْسُ إِنَّ مَعَ الْعِزِّ ذُلًّا وَ إِنَّ مَعَ الْحَيَاةِ مَوْتاً وَ إِنَّ مَعَ الدُّنْيَا آخِرَةً وَ إِنَّ لِكُلِّ شَيْءٍ حَسِيباً وَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ رَقِيباً وَ إِنَّ لِكُلِّ حَسَنَةٍ ثَوَاباً وَ لِكُلِّ سَيِّئَةٍ عِقَاباً وَ لِكُلِّ أَجَلٍ كِتَاباً وَ إِنَّهُ لَا بُدَّ لَكَ يَا قَيْسُ مِنْ قَرِينٍ يُدْفَنُ مَعَكَ وَ هُوَ حَيٌّ وَ تُدْفَنُ مَعَهُ وَ أَنْتَ مَيِّتٌ فَإِنْ كَانَ كَرِيماً أَكْرَمَكَ وَ إِنْ كَانَ لَئِيماً أَسْلَمَكَ ثُمَّ لَا يُحْشَرُ إِلَّا مَعَكَ وَ لَا تُبْعَثُ إِلَّا مَعَهُ وَ لَا تُسْأَلُ إِلَّا عَنْهُ وَ لَا تَجْعَلْهُ إِلَّا صَالِحاً فَإِنَّهُ إِنْ صَلَحَ آنَسْتَ بِهِ وَ إِنْ فَسَدَ لَا تَسْتَوْحِشُ إِلَّا مِنْهُ وَ هُوَ فِعْلُكَ .[1] ما را موعظه‌ای بفرمایید نَنْتَفِعُ بِهَا که این موعظه به ما نفع برساند، موعظه برای همه ما لازم است، عزیزان خود شما یکدیگر را موعظه کنید، در حجره که نشستید دو تا رفیق هم حجره‌ای هستید چه اشکالی دارد که یکی دیگری را موعظه کند، این حرف خوبی دارد بگوید او گوش کند و برعکس، چون خود نذکرات برای انسان مفید است، وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرى تَنْفَعُ الْمُؤْمِنين،[2] خود شنیدن اثر دارد ولو خود شما بهتر هم بلد باشید.
يَا نَبِيَّ اللَّهِ عِظْنَا مَوْعِظَةً نَنْتَفِعُ بِهَا بعد می‌گوید فَإِنَّا قَوْمٌ نعير [نَعْبُرُ] بِالْبَرِّيَّةِ ما قومی هستیم که در بادیه و بیابان زندگی می‌کنیم، چادرنشین هستیم، نمی‌توانیم هر روز بیایم خدمت شما، شما ما را موعظه کنید، موعظه‌ای که از آن استفاده کنیم و نتیجه بگیریم، پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) جملاتی به عنوان مقدمه بیان فرمودند تا می‌رسد به اینجا که يَا قَيْسُ مِنْ قَرِينٍ بدان که تو یک قرینی داری، يُدْفَنُ مَعَكَ آن قرین با تو دفن می‌شود، وَ هُوَ حَيٌّ وَ تُدْفَنُ مَعَهُ وَ أَنْتَ مَيِّتٌ آن با تو است و او زنده است در حالیکه تو مرده‌ای، آدم که دفن می‌شود با یک قرینی در قبر می‌رود، فَإِنْ كَانَ كَرِيماً اگر آن قرین تو کریم بود، بزرگوار و صالح بود، خوب بود أَكْرَمَكَ وَ إِنْ كَانَ لَئِيماً أَسْلَمَكَ اگر نبود شما را تسلیم ملائکه عذاب می‌کند، لَا يُحْشَرُ إِلَّا مَعَكَ آن قرین محشور نمی‌شود إلا با تو، وَ لَا تُبْعَثُ إِلَّا مَعَهُ تو هم مبعوث نمی‌شوی إلا با او، با هم در قبر می‌روید با هم از قبر بیرون می‌آیید وَ لَا تُسْأَلُ إِلَّا عَنْهُ تو سؤال نمی‌شوی الا از آن قرین، وَ لَا تَجْعَلْهُ إِلَّا صَالِحاً قرن خود را صالح قرار بده فَإِنَّهُ إِنْ صَلَحَ اگر قرین صالح شد آنَسْتَ بِهِ تو با او انس می‌گیری، با تو قرین است از تو جدا نیست، در قیامت هم با شما است، وَ إِنْ فَسَدَ لَا تَسْتَوْحِشُ إِلَّا مِنْهُ وحشت نداشته باش إلا از این قرین، آن قرین چیست؟ پیامبر فرمود وَ هُوَ فِعْلُكَ اعمال تو است، اعمال تو قرین تو است، اعمال ما قرین با ما است، با ما در قبر می‌آید، همه می‌روند، عمل می‌آید در آنجا با ما است، قیامت هم با ما محشور می‌شود.
[1]. بحار الأنوار (ط – بيروت)، ج68، ص120، باب 63 التوكل و التفويض و الرضا و التسليم و ذم الاعتماد على غيره تعالى و لزوم الاستثناء بمشية الله في كل أمر
[2]. أعلام الدين في صفات المؤمنين، ص283، من كلام سيدنا رسول الله ص
[3]. مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج1، ص64، فصل في سياقة الصلوات الإحدى و الخمسين ركعة في اليوم و الليلة
[1]. معاني الأخبار، النص، ص233، باب معنى القرين الذي يدفن مع الإنسان و هو حي و الإنسان ميت
[2]. سوره الذاریات، آیه 55